بیماری ام اس چیست و آیا کشنده است؟!

این روزها ممکن است نام بیماری ام اس را زیاد بشنویم، اما همه ما با این بیماری آشنایی نداریم و تنها اطلاعاتی پراکنده از آن داریم. در این مطلب از ابوفاضل شاهین شهر، می‌خواهیم به شما بگوییم علت بوجود آمدن بیماری ام اس چیست؟! نام دیگر بیماری ام اس مالتیپل اسکلروزیس است که مخفف شده و به آن ام اس می‌گویند. شاید برای شما جالب باشد بدانید ارتباطی بین بیماری ام اس و ازدواج وجود دارد؟! ویا اینکه تشخیص بیماری ام اس به چه صورت است. به همین دلیل تا پایان این مطلب با ما همراه باشید تا بفهمیم آیا بیماری ام اس کشنده است؟!

علت بوجود آمدن بیماری ام اس چیست ؟!

مالتیپل اسکلروزیس یا ام اس یک بیماری عصبی فلج کننده مغز و نخاع است. در بیماری ام اس سیستم ایمنی بدن به غلاف محافظ (میلین)  بافت عصبی حمله کرده و موجب اختلال در ارتباط بین مغز و دیگر مناطق بدن می‌شود؛ در نهایت این بیماری منجر به تخریب موقت ویا آسیب دائمی به اعصاب می‌شود. دامنه بروز اختلالات بیماری ام اس وسیع بوده و از خستگی و احساس ضعف تا عدم تحرک و یا مشکل دید و اختلالات حرکتی می‌توان نام برد. با توجه به منطقه درگیر در مغز و سیستم عصبی، نوع و شدت علائم و تظاهرات آن ممکن است متفاوت باشد.

علت بوجود آمدن بیماری ام اس چیست؟! علت قاطع و خاصی برای بروز بیماری ام اس در حال حاضر به‌دست نیامده است؛ اما می‌توان از علل مختلفی که می‌تواند در به وجود آمدن آن نقش داشته باشد، مثل: زمینه‌های ژنتیکی، منطقه جغرافیایی تولد و زندگی، استرس یا خستگی بیش از حد جسمی و روحی، مواجهه با بعضی از میکروب‌ها و ویروس‌ها در زمان کودکی،  پایین بودن سطح ویتامین D خون، مصرف دخانیات، مصرف بیش از حد نمک و... نام برد. بنابراین تنها با داشتن یک سبک زندگی بدون استرس اضافی و با رعایت نکات غذایی و تحرک، شاید بتوان از بروز این بیماری پیشگیری کرد.

تشخیص بیماری ام اس و درمان آن

تشخیص بیماری ام اس توسط علائم اولیه آن انجام می‌شود که عبارت‌اند از: تاری دید و دوبینی، سرگیجه و عدم تعادل و اختلال در راه رفتن، اسپاسم عضلانی یا دردهای شدید و بی‌دلیل عضله، بی حسی و خواب‌رفتگی و ضعف عضلات، احساس خستگی، تشنج، سردرد، ریزش مو و خارش، اختلالات کارکرد جنسی، دستگاه گوارش و مثانه، اختلالات احساسی و شناختی و حافظه، افسردگی و با شیوع کمتر اختلالات تنفسی و اختلال در صحبت کردن. چنانچه هر کدام از این علایم ۲۴ ساعت یا بیشتر ادامه پیدا کرد، باید به پزشک متخصص نورولوژی یا متخصص مغز و اعصاب مراجعه کرد و با توجه به تشخیص پزشک می‌توان به درمان بیماری پرداخت.

تشخیص بیماری احتیاج به آزمایش‌های مختلفی دارد. گاهی اوقات تشخیص قطعی ممکن است ماه‌ها طول بکشد که در این صورت باید با شکیبایی به انجام آزمایشات و دستورات پزشکی عمل کرد. در تشخیص بیماری ام اس و درمان آن باید به پزشک اعتماد کنید و روند مستمر درمان را پیگیری فرمایید.

درمان

در سال‌های اخیر در زمینه داروهای درمان بیماری ام اس پیشرفت‌های چشمگیری رخ داده است؛ از انواع داروهای تزریقی و خوراکی می‌توان نام برد که بسته به شرایط و میل بیمار می‌توان از آن‌ها استفاده کرد؛ اما آنچه مسلم است تغییر در سبک زندگی در روند بهبودی بیماری موثر است. این تغییر شامل دوری از استرس و کار زیاد، پرهیز از دخانیات، انجام ورزش سبک و منظم که باعث خستگی نشود، داشتن یک رژیم متعادل که حاوی چربی، پروتئین و کربوهیدرات به میزان مناسب باشد، خوردن بیشتر مواد دارای آنتی‌اکسیدان مانند میوه و سبزیجات تازه، حفظ متعادل سطح ویتامین D خون و داشتن روحیه شاد و اعتماد به پزشک از مهم‌ترین نکات تغییر سبک زندگی است.

باید در نظر داشت از آنجا که روند درمان بیماری ام اس طولانی‌مدت است، این بیماری می‌تواند تا حدودی توانایی ما را در داشتن یک زندگی طبیعی محدود کند؛ اما این به معنی نداشتن یک زندگی طبیعی و معمولی نیست.

آیا بیماری ام اس کشنده است ؟

با توجه به اینکه بیماری ام اس یک بیماری اختلال بین سیستم عصبی مغز و اندام‌ها است؛ یعنی اندام‌ها به طور دقیق از مغز فرمان نمی‌گیرند، پس اگر به‌موقع و به‌صورت مداوم مورد معالجه قرار نگیرد، می‌تواند باعث بروز بعضی اختلالات منجر به مرگ گردد؛ اما بیماران زیادی هستند که دارای ام اس بوده و طولانی‌مدت زندگی کرده‌اند. بیماران اس ام اس با توجه به سیر این بیماری به چهار دسته تقسیم می‌شوند:

نوع ۱: RR که به صورت فازهای پیشرفت‌کننده و پسرفت‌کننده تازه تظاهر می‌کند.

نوع ۲: PP که از ابتدا دارای علائم پیشرونده بوده و فاز بهبودی ندارد.

نوع ۳: SP در این نوع ابتدا به صورت پیش‌رونده و پسرفت‌کننده بوده، اما مدتی پیشرفت‌کننده می‌شود.

نوع ۴: RP که در آن بیماری سیر پیشرفت و بهبود داشته، اما در نهایت سیر پیشرونده دارد.

بیماری ام اس در مردان و زنان

سن بروز بیماری ام اس بین ۲۵ تا ۴۰ سال است. شیوع این بیماری در زنان دو برابر مردان است و سن شروع آن در زنان حدود ۵ سال زودتر از مردان اتفاق می‌افتد. بنابراین بیماری ام اس در مردان شیوع پایین‌تری دارد ولی ممکن است شدت آن بیشتر باشد. بنابراین باید بیشتر توجه افراد به پیشگیری از این بیماری به‌خصوص در سنین جوانی باشد؛ زیرا در اثر ابتلا، ممکن است فرد توانایی کنترل عوارض آن را نداشته باشد و زندگی وی تحت تاثیر آن قرار بگیرد.

چرا زنان بیشتر در معرض خطر هستند؟

هورمون ها و سایر عوامل زنانه

نگرانی های بارداری

کمبود ویتامین D

 به طور کلی، ام اس افراد بیشتری را تحت تاثیر قرار می دهد که دورتر از خط استوا زندگی می کنند. پوست ویتامین D را از نور خورشید جذب می کند. محققان به دنبال رابطه بین سطوح پایین ویتامین D و خطر بیشتر ابتلا به ام اس، افزایش دفعات عود و تأثیر منفی بیشتر این بیماری بر زندگی بیماران هستند.مووری اشاره می کند که سطوح بالاتر ویتامین D در بیمارانی که عود کمتری دارند نیز ممکن است با عامل دیگری مانند ورزش مرتبط باشد. ممکن است بیمارانی که در فضای باز ورزش می کنند ویتامین D بیشتری جذب کنند، اما خود ورزش می تواند علائم ام اس را کاهش دهد. برعکس، مووری می‌گوید، بیمارانی که به دلیل ام‌اس ناتوان هستند، ممکن است زمان بیشتری را در داخل خانه سپری کنند، که می‌تواند منجر به قرار گرفتن در معرض نور خورشید و ذخیره کمتر ویتامین D شود. آیا مصرف مکمل‌های ویتامین D می‌تواند به کاهش تعداد عود در بیماران مبتلا به نوع عودکننده- فروکش کننده این بیماری کمک کند.

بیماری ام اس و ازدواج

با توجه به منطقه درگیر در بیماری می‌توان تعیین کرد که این بیماری ام اس در ازدواج فرد تاثیر می‌گذارد یا خیر؛ اما آنچه مسلم است با توجه به پیگیری‌های مستمر و دقت در رعایت دستورات پزشک و سبک سالم زندگی، می‌توان از ازدواج راحت و کامل برخوردار بود. در بیماری ام اس برای انجام فعالیت‌های جنسی، مردان بیشتر از زنان دچار افت و یا عدم توانایی می‌شوند. از آن جایی که ام اس باعث خستگی و افسردگی می‌شود، حفظ روحیه و داشتن محیط شاد و دوری از خستگی در بهبود زندگی این افراد نقش مهمی را ایفا می‌کند و همراهان بیمار باید به این مسئله توجه دقیقی داشته باشند. با این وجود ازدواج کردن یا نکردن، مسئله‌ای است که افراد باید خود درباره آن تصمیم بگیرند و با درنظر گرفتن شرایط جسمی و روحی و همچنین تاثیری که ازدواج روی آن‌ها می‌گذارد، انتخاب نمایند.

سبک زندگی و بیماری ام اس

همان‌طور که گفته شد، سبک زندگی یعنی دوری از دخانیات، #ابوفاضل شاهین شهر کلیک کنید.